Als het werkt: vliegende reddingsboot
In dit artikel:
Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden speciale reddingsboten vanuit vliegtuigen boven zee gedropt om neergestorte piloten en getorpedeerde bemanningsleden te redden. Het idee kwam van de Britten; later pasten ook de Amerikanen het systeem toe. De boten waren zo ontworpen dat ze onder het bommenluik van middelgrote bommenwerpers konden worden bevestigd en vanuit de cockpit konden worden gelanceerd — types als de Lockheed Hudson, Vickers Warwick en Fairey Barracuda werden hiervoor ingezet.
De reddingsboten waren circa 27 voet (ongeveer 9 meter) lang en licht gebouwd uit multiplex, maar toch rijk uitgerust: ze fungeerden als zeilboot (met mast en zeil), hadden riemen, twee motoren met brandstofvoorraad voor honderden kilometers, proviand, drinkwater, navigatiemiddelen en een radiozender ingesteld op de 500 kHz noodfrequentie. Die zender kon alleen morseberichten verzenden en ontvangen; veel gestrande zeelieden en piloten waren daar niet in getraind, waardoor communicatie moeizaam verliep.
Voor een veilige tewaterlating waren drie parachutes aan de boot bevestigd; lanceringen gebeurden meestal vanaf zo’n 230 meter hoogte. Bij het raken van het water was de snelheid ongeveer 30 km/u. De boten waren zelfrechtend en verdeeld in waterdichte compartimenten, waardoor de impactpositie beperkt effect had op de bruikbaarheid. Direct bij landingscontact werden automatisch vuurpijlen geactiveerd die een drijfanker — een conische zak van zeildoek met een klein gaatje — lieten uitlopen om te voorkomen dat de boot door wind van drenkelingen wegdreef.
De inzet concentreerde zich op de Noordzee en de Golf van Biskaje. Naast deze vliegende reddingsboten gebruikten piloten vaak een opblaasbare reddingsgordel (de ‘Mae West’) voor kortere overlevingssituaties; kleine dinghy’s en persoonlijke reddingsboeien boden echter beperkte reikwijdte. Toen de Verenigde Staten de methode overnamen, gebruikten zij vaak de zwaardere B-17 ‘Flying Fortress’ voor het transport van dergelijke boten. Hoeveel levens precies aan deze voorzieningen te danken zijn, is niet bekend. Tegenwoordig zijn helikopters en moderne lucht-afwerpbare vlotten het gangbare middel voor maritieme zoek- en reddingsoperaties.