Blog: Driemaal is scheepsrecht: geslaagde derde editie van Vlootschouw
In dit artikel:
Op 27 juni 2025 vond in Het Scheepvaartmuseum in Amsterdam de derde editie van Vlootschouw plaats, een jaarlijks evenement dat een breed publiek samenbrengt dat geïnteresseerd is in het maritieme verleden van Nederland en België. Dit platform gaf professionals, studenten en liefhebbers de kans om in vijf minuten pitches uiteenlopende thema’s binnen de maritieme wereld te presenteren, variërend van historische scheepswrakken tot hedendaagse onderzoeksmethoden. Het werd georganiseerd door een comité van maritieme experts uit diverse instellingen zoals universiteiten en musea.
De dag begon rustig met een welkomstwoord en een special over scheepswrakken waarin de samenwerking tussen maritiem historici en archeologen centraal stond. Onder meer werd aandacht besteed aan de zoektocht naar wrakstukken uit de Tachtigjarige Oorlog, het onderzoek naar het Nederlandse scheepswrak Scheurrak SO1 en de digitalisering van VOC-schatten via een 3D-publieksportal. Een voorproefje van een toekomstige tentoonstelling over het waterschip in Amsterdam werd ook gegeven, die later dat jaar zou openen.
Na een pauze volgde een serie pitches over uiteenlopende maritieme onderwerpen. Onderzoekers presenteerden bijvoorbeeld een studie naar de Rotterdamse havenfamilies en hun sociale gemeenschappen, het slavernijverleden van een VOC-schip, en onderzoek naar een zestiende-eeuwse schets die leek op werk van Pieter Brueghel. De zaal reageerde enthousiast met veel vragen en discussies. Latere presentaties gingen onder andere over discipline binnen de marine in de negentiende eeuw, de koloniale identiteit van Nederlandse kolonisten in Zuid-Amerika en een voorleesinitiatief voor kinderen in het Maritiem Museum Rotterdam.
Tijdens de tweede pitchronde kwamen onderwerpen als de VOC-blokkades bij Goa, het leven van Indonesische bemanningsleden op cruiseschepen, en toekomstige scenario’s voor arbeid in de Rotterdamse haven aan bod. Ook werden maritieme kunsthistorische analyses besproken, met aandacht voor de representatie van vrouwen op scheepvaartkunst en historische weerdata uit scheepslogboeken die bijdragen aan beter klimaatonderzoek.
De dag werd afgesloten met een special over het Marineterrein Kattenburg, een gebied naast Het Scheepvaartmuseum. Studenten en onderzoekers onthulden verschillende aspecten van de turbulente geschiedenis van Kattenburg, waaronder het gebruik tijdens de Tweede Wereldoorlog en de aanwezigheid van Molukse mariniers. Ook werd het Allmaps-project gepresenteerd, dat met digitale kaarten verhalen van Amsterdam ruimtelijk wil visualiseren. Tenslotte werd een boek over houten scheepsbouw uit de middeleeuwen tot heden onder de aandacht gebracht.
Vlootschouw 2025 bood daarmee een veelzijdige kijk op het maritieme verleden met nadruk op interdisciplinaire samenwerking en het gebruik van nieuwe technologieën, waardoor ook minder bekende verhalen een podium kregen. Het evenement combineerde historische inzichten met perspectieven op het heden en de toekomst. De volgende editie staat gepland voor 25 juni 2027.