Overal waar u vaart: meevaren als vrijwilliger opent je ogen

In dit artikel:

Tijdens de zomervakantie voer de auteur een week als vrijwilliger mee op een rolstoeltoegankelijk binnenvaartschip dat door Nederland en een klein stukje België trok. Hoewel het geen ontspannen luieren was — lange dagen, veel lopen en nog enige werkgedachten — beschouwt zij het verblijf als een vorm van herstel omdat het veel opgeleverd heeft: praktijkervaring, nieuwe inzichten en waardevolle ontmoetingen met bemanning, vrijwilligers en gasten.

Het schip draait op een vaste nautische bemanning plus vrijwilligers voor zorg en facilitaire taken: koken, serveren, schoonmaken, wassen en verzorging. Taken en roosters zijn professioneel georganiseerd, maar samenwerken buiten de nautische hiërarchie vereist overleg, duidelijke afspraken en het durven aanspreken van elkaar; dat bleek soms lastig, maar ook leerzaam. De auteur zag hoe belangrijk flexibiliteit en gastvrijheid zijn en hoe plezier en respect onderlinge relaties versterken.

Operationele realiteit op het water speelde een grote rol: laag water, ontoegankelijke kades of gesloten bruggen dwongen tot omvaren of gewijzigde aankomsttijden. Voor dagtoeristische gasten leverde dat meestal slechts een kortere of andere invulling van het bezoek op, maar voor de reguliere binnenvaart kunnen zulke verstoringen flinke consequenties hebben — gemiste lading, problemen met personeelsaflossing of gemiste werfbeurten als een sluis uitvalt.

Tijdens de reis sprak de auteur met bemanningsleden over opleidingen, ligplaatsreserveringen en navigatie-informatie en hoorde van gasten hun levens- en medische verhalen. Praktisch werk, zoals het duwen van rolstoelen en letten op ondergronden en stoepranden, gaf haar een nieuw perspectief op toegankelijkheid — ook in haar eigen woonplaats. De inzet en bevlogenheid van vrijwilligers maakte veel indruk; mensen combineren dit met een gewone baan om anderen een bijzondere tijd te geven.

De auteur benadrukt dat deze week geen representatief beeld geeft van het dagelijkse leven van een binnenvaartschipper, maar wel een aaneenschakeling van leerzame ervaringen opleverde die ze meeneemt. Na afloop had zij nog een week nodig om bij te komen, wat illustreert dat vrijwilligerswerk intensief kan zijn, ondanks de voldoening die het geeft.