Pioniers presenteren de toekomst van de binnenvaart: batterijen op het water
In dit artikel:
Zero Emission Services (ZES), Inland Terminals Group (ITG) en Nedcargo slaan de handen ineen om de binnenvaart versneld CO2‑neutraal te maken. In een pilotproject bouwen zij het containerschip Den Bosch Max Groen om naar batterij‑elektrisch varen op de route tussen ’s‑Hertogenbosch, Moerdijk en Maasvlakte; eerder werd al de Alphenaar succesvol omgebouwd. De samenwerking, die op 17 september publiekelijk wordt gepresenteerd bij ITG in Alblasserdam, deelt kosten, risico’s en kennis om batterijvaren schaalbaar en aantrekkelijk te maken voor de hele logistieke keten.
Kern van de techniek zijn de ZESpacks: standaard 20‑voets containers gevuld met accu’s die langs belangrijke vaarroutes worden uitgewisseld en met 100% groene stroom worden opgeladen. Nieuwe ZESpacks hebben circa 2,9 MWh capaciteit en een MCS‑connector met 1 MW laad‑/ontlaadvermogen; theoretisch is volledig opladen in ongeveer drie uur mogelijk. Het systeem maakt snellere doorlooptijden mogelijk omdat schepen batterijen wisselen in plaats van wachten op opladen. ZES hanteert een pay‑per‑use model waardoor scheepseigenaren niet in dure accu’s of laadinfrastructuur hoeven te investeren; ombouwkosten van schepen kunnen deels via subsidies worden afgedekt.
Elke partner brengt eigen expertise in: ZES ontwikkelt accu’s en laadnetwerk en werkt aan opschaling van laadinfrastructuur langs TEN‑T corridors; ITG levert terminals en handlingcapaciteit via 17 inland terminals in de Benelux; Nedcargo exploiteert het schip en integreert batterijvaren in duurzame logistieke diensten. Er zijn al twee laadstations actief (Alblasserdam en Den Bosch) en uitbreiding is gepland richting Alphen aan den Rijn, Rotterdam, Moerdijk en internationale hubs in Duitsland en België.
Druk om te verduurzamen komt zowel door regelgeving als door eisen van verladers: grote klanten willen lagere scope‑3 emissies en ruimte op de weg wordt krapper, waardoor binnenvaart cruciaal blijft. Uitdagingen zijn er ook: hoogste technische horde betrof stabiliteit en communicatie van de MCS‑connector bij trillingen, aanpassing van bemanningen aan elektrische vaareigenschappen en huidige hogere operationele kosten vergeleken met conventionele schepen. Partners verwachten dat die kosten binnen enkele jaren dalen door schaalvoordelen, goedkopere accu’s en veranderende brandstofprijzen.
Ambitieus plan: ZES wil tegen 2030 tientallen emissievrije vaarroutes en een landelijk dekkend laadnetwerk realiseren; ITG mikte op 10% emissieloze vloot binnen vijf jaar en Nedcargo wil haar elektrische vloot uitbreiden. Zoals ITG‑CEO Eduard Backer het stelt: "Als we de havens bereikbaar willen houden, moet het via de binnenvaart." Het project moet aantonen dat emissieloos varen technisch haalbaar, financieel werkbaar en logistiek inzetbaar is voor de brede keten.