Rabobank: verduurzaming blijft enorme uitdaging voor binnenvaart
In dit artikel:
Rabobank waarschuwt dat de binnenvaart moeite heeft met de transitie naar emissievrij varen omdat er geen duidelijke route naar net zero en weinig fiscale prikkels zijn. Veel rederijen – ook partijen als Future Proof Shipping, NedCargo en Unibarge – kampen met torenhoge meerkosten voor alternatieve aandrijvingen; waterstof en elektriciteit zijn duur, en omschakeling naar methanol blijkt technisch complex en kostbaar. Daardoor kunnen bedrijven extra kosten nauwelijks doorberekenen aan klanten.
Kortetermijndoelen voor 2030 lijken nog haalbaar met brandstofbesparende maatregelen en regels zoals RedIII en ETS2, stelt Rabobank, maar de 2050-doelstelling (volledig emissieloos) ligt veel lastiger. Slechts een klein aantal binnenvaartondernemers durft of kan nu ingrijpend vergroenen; ongeveer 99% van de vloot is nog niet klaar voor volledig emissieloos varen. Rabobank raadt aan nu gebruik te maken van beschikbare subsidies (zoals de ZES-regeling) en modulariteit in te bouwen: schepen uitrusten met een elektromotor én tijdelijke dieselgeneratoren om later makkelijk over te stappen op batterijen, waterstofcontainers of brandstofcellen.
Daarnaast ontbreken standaardisatie, voldoende infrastructuur en locaties voor batterijwissels, waardoor batterij- en waterstoortechnologie vooral interessant blijven voor korte afstanden. Ook waarschuwt de bank voor het blind inzetten op biobrandstoffen vanwege onzekerheid over beschikbaarheid en concurrentie met andere sectoren zoals luchtvaart.
Rabobank pleit dat niet alleen rederijen, maar ook verladers en overheden in actie komen: fiscale gelijkheid, aangepaste inkoopregels of incentives zijn nodig om investeringen rendabel te maken. Het voorbeeld van de waterbouw toont dat aanbestedingen vergroening kunnen afdwingen. In het project Condor Zero Emission Inland Shipping onderzoekt Rabobank welke segmenten (bijv. zand- en grindtransport, containers) als eerste klaar zijn voor verduurzaming. De kernboodschap: begin nu met haalbare, modulaire stappen zodat schepen toekomstbestendig worden.