Zware Kees: gevaarlijk beroep, zeeman

In dit artikel:

Demissionair minister Tieman (BBB) presenteert een langetermijnvisie om de aantrekkelijkheid van de Nederlandse vlag en het maritieme cluster te vergroten, met veel nadruk op innovatie, kwaliteit, kennis en maatwerk. De columnist wijst echter dat die beleidsnota vaag blijft en een cruciale lacune heeft: het groeiende probleem van sterfte aan ziekte en suïcide aan boord van zeeschepen, een zorgwekkende ontwikkeling die in een krantenartikel van 5 september 2025 aan de orde kwam.

De schrijver vindt het schrijnend dat zulke moderne problemen — zelfdoding en ziektegevallen onder bemanning — zich in 2025 nog laten zien, juist terwijl je zou verwachten dat arbeidsomstandigheden en nazorg sinds de vroegere, gevaarlijkere zeevaart sterk verbeterd zijn. Uit persoonlijke ervaring vertelt de columnist dat hij twee zelfmoorden en één sterfte door ziekte heeft meegemaakt; de nazorg vanuit rederijen en de beschikbaarheid van geestelijke hulp waren destijds vrijwel afwezig en richtten zich vooral op het operationeel houden van het schip en het afhandelen van publiciteit.

Als oorzaken noemt de tekst structurele factoren: te lange werktijden en uitzendingen, beperkte ontspanning en slecht geregelde walpermissie, gespannen relaties tussen wal- en boordpersoneel en de toenemende criminalisering van zeevarenden. Die gecombineerde stressfactoren leiden volgens de schrijver tot een hoger risico op psychische nood en overlijden, iets wat niet weggepoetst kan worden met algemene beleidswoorden over innovatie.

De oproep is helder: naast strategische ambities moet de minister—die sinds 19 juni demissionair is en zelf een opleiding aan de Hogere Zeevaartschool heeft gevolgd—prioriteit geven aan concrete verbeteringen van werkomstandigheden en geestelijke nazorg voor zeevarenden. Zonder die aandacht blijft de beloofde versterking van de Nederlandse vlag frustrerend onvolledig.